Kur'an İncelemeleri
70Nahl Suresi 1-2
Hatalı Çevrilen Ayetler
70Nahl Suresi 1-2
Hatalı Çeviri:
1. Allah'ın emri gelmiştir. Artık onu istemekte acele etmeyin. Allah, onların koştukları ortaklardan uzak ve yücedir.
2. Allah kendi emriyle melekleri, kullarından dilediği kimseye vahiy ile, «Benden başka tanrı olmadığına dair (kullarımı) uyarın ve benden korkun» diye gönderir.
Doğru Çeviri:
1Allah'ın emri kesinlikle gelecek. Artık onu acele edip istemeyiniz. Allah, onların ortak koştukları şeylerden arınıktır ve yücedir.
2Allah, kullarından dilediğine, haberci âyetleri/vahyi, Kendisine özgü bir iş olarak ruh/can ile birlikte: “Şüphesiz Benden başka ilâh yok, o hâlde Benim korumam altına girin diye uyarın” göreviyle indirir.
1Allah'ın emri kesinlikle gelecek. Artık onu acele edip istemeyiniz. Allah, onların ortak koştukları şeylerden arınıktır ve yücedir.
2Allah, kullarından dilediğine, haberci âyetleri/vahyi, Kendisine özgü bir iş olarak ruh/can ile birlikte: “Şüphesiz Benden başka ilâh yok, o hâlde Benim korumam altına girin diye uyarın” göreviyle indirir.
1Allah'ın emri kesinlikle gelecek. Artık onu acele edip istemeyiniz. Allah, onların ortak koştukları şeylerden arınıktır ve yücedir.
Sure, Resulullah’ın uyarılarına karşı "o vaat edilen ne zamanmış?" diyen inançsızların uyarıldığı ve Allah’ın onların ortak koştuklarından münezzeh olduğunun vurgulandığı bu ayetle başlamaktadır. "Allah’ın emri geldi [kesinlikle gelecek]. Artık onu acele edip istemeyiniz" ifadesiyle müşriklere "sizin uzak saydığınız ya da yok saydığınız Allah’ın emri [ölüm, kıyamet, ahıret]" kapınızdadır, çok yakındır, geldi gelecek haldedir; acele istemeyin" denilmektedir.
Ayetin nüzul sebebi hakkında klasik kaynaklarda şu bilgi yer almaktadır:
Rivayet olunduğuna göre, "Saat [Kıyamet] yaklaştı. Ay [ikiye] ayrıldı (Kamer/1)" ayeti nazil olunca, kâfirler kendi aralarında: "O, kıyametin yaklaştığını iddia ediyor. Dolayısı ile yapmakta olduğunuz bazı (kötü) işleri artık bırakın. Olup bitecekleri hep birlikte görelim" dediler. Fakat kıyamet hemen kopmayınca, "Bizi tehdid ettiğin şeyden birşey görmedik" dediler. Bunun üzerine, "İnsanların hesap [günü] yaklaştı (Enbiya/1)" ayeti nazil oldu. Kâfirler bundan dolayı tır tir titreyip korkarak o günlerin gelmesini beklemeye başladılar. Ama o günlerin gelmesi uzayıp gelmeyince, "Ey Muhammed, bizi tehdit ettiğin şeyden hiçbir iz göremedik" dediler. Bunun üzerine işte, "Allah'ın emri geldi" ayeti nazil oldu. Hz. Peygamber (s.a.s) diz üstü çöktü ve insanlar başlarını kaldırınca, ayetteki "Artık onu vaktinden evvel istemeyin" ifadesi nazil oldu. [Razi; el Mefatihu’l Gayb; Kurtubi, el-Camiu li Ahkami’l Kur’an]
Mekkeli müşrikler, kendilerine vaad edilenlere karşı akılları sıra bir tez üretmekteydiler. Bunlar birçok kez açıklanmıştı:
* Onlara âyetlerimiz okunduğu zaman da, "İşittik, dilersek bunun gibisini biz de söyleriz, bu, geçmiş toplumların efsanelerinden başka bir şey değildir" demişlerdi. Bir vakit de onlar, "Ey Allah'ım! Eğer bu, Senin katından gelmiş bir hakkın/gerçeğin ta kendisi ise, hiç durma üstümüze gökten taşlar yağdır veya bize çok acı veren bir azap ver" demişlerdi. Hâlbuki sen içlerinde iken Allah onlara azap edecek değildi. Bağışlanma diledikleri sürece de Allah onlara azap edici değildir. [Enfal/31-33]
* Ve senden azabı çarçabuk istiyorlar. Eğer belirlenmiş/adı konmuş bir süre sonu olmasaydı, azap onlara elbette gelmişti. Ve o azap, hiç farkında olmadıkları bir sırada kendilerine ansızın elbette gelecektir. Senden azabı çarçabuk istiyorlar. Şüphesiz cehennem de kesinlikle, kendilerini üstlerinden ve ayaklarının altından bürüdüğü günde kâfirleri; Allah'ın ilâhlığını ve rabliğini bilerek reddedenleri kuşatıcıdır. Ve O, "Yapmış olduklarınızı tadın!" der. [Ankebut/53-55]
Ve En’am/57, 58, Yunus/50, 51, Şuara/204- 208, Saffat/176, 177.
Kendilerine vaad edilenlere karşı tez üretmek, sadece Mekke müşriklerine özgü bir tutum değildi. Geçmiş müşriklerin, kâfirlerin de tarzıydı. Onların ortak özelliğini, Kehf/55 ve Ahkâf/21- 28’de detaylı olarak görmekteyiz.
Konumuz olan ayetin "O [Allah], onların ortak koştukları şeylerden münezzehtir ve yücedir" şeklindeki son cümlesinde Allah’a ortak koşulduğu ifade edilen şeyler, insanların edindikleri sahte ilahlardır. Bu sahte ilahlar insanların kendi hevaları, mal-mülk, kadın-kız veya tutkuyla bağlanılan başka varlıklar olabileceği gibi, cahiliye Araplarında olduğu gibi Lat, Menat, Uzza ve Hubel isminde heykeller veya Nuh peygamber döneminden kalma Vedd, Suva, Yagus, Yeük ve Nesr gibi putlar da olabilir. Kur’an’ın indiği topraklarda bilinenlerin dışında, dünyanın diğer yerlerinde edinilen sahte ilahlar da buna dâhildir. Mesela Eski Yunan ve Roma’daki Olimpos tanrıları, Zeus, Apollo, Artemis; eski Mezopotamya uygarlıklarında tanrı kabul edilen Ay, Güneş ve diğer gök cisimleri, Afrika ve Amerika yerlilerince ilah kabul edilen tabiat varlıkları, insanlık tarihi boyunca zaman zaman tanrılaştırılan melekler, cinler, peygamberler de buna dâhildir. Tarih, vaktiyle salih kul olarak yaşamış bazı insanların, din bilginlerinin ve hatta bazı devlet yöneticilerinin bile tanrılaştırıldığı dönemlere tanık olmuştur.
2Allah, kullarından dilediğine, haberci âyetleri/ vahyi, Kendisine özgü bir iş olarak ruh/ can ile birlikte: “Şüphesiz Benden başka ilâh yok, o hâlde Benim korumam altına girin diye uyarın” göreviyle indirir.
Bu ayetle başlayan ve 24. ayete kadar devam eden bu ayet grubunda Allah’ın insanlara lütfettiği maddî ve manevî nimetler sayılmış, insanoğlunun hayatını ve geçimini kolaylaştıran vasıtalar ile Allah’ın evrendeki varlık ve birliğine kanıt olan bir takım ayetlere dikkat çekilmiştir. Bununla Rabbimiz müşriklerin anlayışlarından münezzeh olduğunu ortaya koymuştur. Bu maksada yönelik olarak Rabbimiz kendi sıfatlarını sayıp dökmüş, düzmece ilâh ve rablerde bu sıfat ve özelliklerin olmadığını, olamayacağını beyan etmiştir.
Konumuz olan 2. ayette Rabbimizin insanlara bahşettiği en büyük nimete, vahye dikkat çekilmiştir. Bu ayetlerde şu noktalar üzerinde durulmuştur:
Allah, elçilik görevini kime isterse ona verir. Elçi yapacağı kişiyi O, Kendisi seçer ve elçi yapar. Bunda kimsenin bir dahli, tesiri söz konusu olmaz.
75,76Allah, haberci âyetlerden elçiler seçer, insanlardan da elçiler seçer. Şüphesiz Allah, en iyi işiten, en iyi görendir, ellerinin arasında olanı ve arkalarında olanı bilir. Ve işler, yalnızca Allah'a döndürülür. [Hacc/75, 76]
124Ve onlara bir âyet geldiği zaman, "Allah'ın elçilerine verilen gibi bize de verilmedikçe asla inanmayacağız" dediler. Allah elçilik görevini nereye vereceğini daha iyi bilir. Suç işleyenlere, çevirdikleri hilelerinden dolayı Allah katında bir aşağılık ve çetin bir azap dokunacaktır. [En’am/124]
32Rabbinin rahmetini onlar mı paylaştırıyorlar? Şu basit dünya hayatında, onların geçimliklerini aralarında Biz paylaştırdık Biz. Birbirlerine işlerini gördürsünler diye Biz, onların bir kısmını bir kısmının üzerine derecelerle yükselttik. Ve Rabbinin rahmeti onların biriktirdikleri şeylerden daha hayırlıdır. [Zuhruf/32]
2,3O, Anakentliler/Mekkeliler içinde, kendilerinden olan ve Anakentlilere ve henüz onlara katılmamış olan onlardan başkalarına Allah'ın âyetlerini okuyan, onları arındıran, onlara kitabı ve haksızlık, bozgunculuk ve kargaşayı engellemek için konulmuş kanun, düstur ve ilkeleri öğreten bir elçi gönderendir. –Onlar, önceden apaçık bir sapıklık içinde olsalar da.– Ve O, en üstün, en güçlü, en şerefli, mağlûp edilmesi mümkün olmayan/mutlak galip olandır, en iyi yasa koyan, bozulmayı iyi engelleyen/sağlam yapandır.
4Elçi göndermek, Allah'ın dilediği kişilere verdiği armağanıdır. Ve Allah, büyük armağan sahibidir. [Cuma/2-4]
Meleklerin indirilişi:
Ayette Yüce Allah’ın, bazı kullarına melekleri ruh ile birlikte indirdiği konu edilmektedir. Burada konu edilen "kullar" elçilerdir. Onlara indirdiği melekler de bu elçilere indirdiği vahiylerdir. Bu konu daha evvel Kadr suresinde detaylı olarak işlenmişti.
Vahyi göndermenin sırf Allah’a özgü bir iş oluşu:
Rabbimiz vahiyde aracı kullanmamakta, vahyini elçisinin kalbine bizzat kendisi ilka etmektedir. Vahyin bu şekilde gerçekleştiği başka ayetlerden de anlaşılmaktadır:
15O, dereceleri yükseltendir, en büyük tahtın/en yüksek mevkiin sahibidir: O, buluşma günü hakkında uyarmak için Kendi emrinden/Kendi işinden olan vahyi kullarından dilediğine bırakır. [Mü’min/15]
52,53İşte böylece Biz, sana da Kendi emrimizden/Kendi işimizden olan ruhu/Kur’ân'ı vahyettik. Sen, kitap nedir, iman nedir bilmezdin. Fakat Biz onu, kullarımızdan dilediğimizi kendisiyle kılavuzladığımız bir nûr/ışık yaptık. Hiç kuşkusuz sen de dosdoğru bir yola; göklerde ve yerde bulunanlar Kendisi için olan Allah'ın yoluna kılavuzluk etmektesin. Gözünüzü açın, bütün işler yalnız Allah'a döner. [Şura/52, 53]
Vahyin amacı:
Ayetteki ‘Şüphesiz Benden başka ilâh yok, o hâlde Bana takvalı davranın’ diye uyarın diye indirir/hulûl ettirir" ifadesinden, vahyin amacının "Allah’tan başka ilâh diye bir şeyin olmadığını" bildirmek, öğretmek olduğu anlaşılmaktadır. İlk peygamberden son peygambere, ilk kitaptan son kitaba kadar hepsi aynı amaç için gönderilmiştir:
25Ve Biz senden önce hiçbir elçi göndermedik ki ona: "Gerçek şu ki, Benden başka ilâh diye bir şey yoktur. Onun için Bana kulluk edin" diye vahyetmiş olmayalım. [Enbiya/25]
1-4Elif/1, Lâm/30, Râ/200. Bu Kur’ân, Allah'tan başkasına kulluk etmeyin; sadece Allah'a kulluk edin diye, âyetleri,
şirk koşarak yapılan yanlışı; kendi zararlarına işi ve kargaşayı engellemek için konulmuş kanun, düstur ve ilkeler içertilmiş/bozulması engellenmiş,
bir de en iyi yasa koyan, bozulmayı iyi engelleyen/sağlam yapan, her şeyin iç yüzünü/gizli taraflarını da iyi bilen tarafından ayrıntılı olarak açıklanmış bir kitaptır: "Şüphesiz ben sizin için O'nun tarafından bir uyarıcı ve bir müjdeciyim. Ve Rabbinizden bağışlanma isteyin, sonra O'na tevbe edin ki, sizi adı konmuş bir süre sonuna kadar güzelce yararlandırsın. Ve her fazilet sahibine armağanlarını versin. Ve eğer yüz çevirirseniz, ben sizin aleyhinize olan büyük bir günün azabından korkarım. Dönüşünüz yalnızca Allah'adır. Ve O her şeye gücü yetendir." [Hud/1-4]
192Ve şüphesiz ki bu apaçık kitap, kesinlikle âlemlerin Rabbinin indirmesidir. 193-195O apaçık kitapla, uyarıcılardan olasın diye apaçık bir Arapça lisan ile senin kalbine Güvenilir Can [ilâhi mesajlar, güvenilir bilgi] indi. 196Ve şüphesiz Güvenilir Can [güvenilir bilgi], kesinlikle öncekilerin kitaplarında da vardı. [Şuara/192-196]
Ve Ya Sin/69, 70, Şura/7, Furkan/1, Naziat/45, Mü’min/15.
Bu konu ile ilgili yüzlerce ayet mevcuttur.*
*İşte Kuran, Nahl Suresi
Yorumlar - Yorum Yaz