• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
Kur'an İncelemeleri

 
Site Menüsü

Tartışmada Yenmek Ne Demektir?





Tartışmada Yenmek Ne Demektir?


22,23.Dâvûd’un yanına girdiklerinde o, onlardan korkuvermişti. Ona, “Korkma! Biz, iki davacıyız. Kimimiz, kimimize haksızlık etti. Şimdi sen aramızda hak ile hüküm ver, haksızlık etme ve bizi doğru yolun ortasına yönelt” dediler. Birisi de dedi ki: “İşte bu benim kardeşim. Onun doksan dokuz koyunu var, benim ise bir tek koyunum var. Böyle iken, ‘Onu da bana ver’ dedi ve konuşmada bana üstün geldi/tartışmada beni yendi.”  (38 Sad Suresi 22-23)



Bu ayet aslında felsefi bir ayettir. Felsefede buna “sofizm” denir. Felsefede “gerçekcilik” akımı vardır. Sokrat, Eflatun gibi kişilerin gerçeği arama peşinde koşmaları var. Bir de bunların karşısında çıkarcı-menfaatçı her yoldan kendi çıkarını savunan başka bir akım var. Sofizm dediğimiz kesim laf ebeliği ile söz sanatını kullanmakla, kelime oyunu yapmakla, retorik ifadeleri kullanmakla bir başkasını aldatır, ondan çıkar sağlar. Sofizmin öz anlamı; bilgi satıcılığı ama sahte bilgi satıcılığı demektir. Din tüccarlığı diyoruz. Günümüzde Makyavelizm akımı vardır, insanın çıkarı için her yol mübahtır anlayışı vardır. Kelime oyunlarıyla, retorik ifadelerle karşısındakini aldatarak menfaat sağlama amacı güder.


Sad suresi 22-23 ayetini doğru anlamamız için ansiklopedik düzeyde bile olsa felsefe kitaplarını okumamız gerekir.


Avukatlığın çıkışı da sofizmden gelir. Modern anlayışta avukatta adaletin tecellisinde yardımcı bir ögedir. Hakim, savcı, avukat yardımda bulunur. Ancak avukatlığın ilk çıktığı dönemde para karşılığında haksızı haklı çıkarma eylemi vardır.


Sad suresinde Davud peygamber hükmünü vermiş, kardeşin haksızlık etmiş demiş, sonuçta ayette sofizm kötülenmektedir. Laf ebeliği yaparak haksız olmasına rağmen haklı çıkmıştır.


Haksızın laf ile üstün gelmesi, haklının yenilmesi nasıl olur? 99 koyunu olan koyununa özel bakım yapması gerekir, bir koyunu olan kardeşine sen hakkıyla buna bakamazsın, sağlıksız ortamda ölür gider. Bunu benim sürüde bakalım ver demiştir. Laf ebeliği ile ara sıra sana süt veririm, ara sıra yün veririm demiş ve ikna etmiş olabilir. Veya cins bir hayvandır. Bunu üremesi lazım bunun dölünü alalım, güzel sürü yaparız onu bana ver demiş olabilir. Burada laf ebeliği, kelime oyunu ile kardeşini mantıksal olarak ikna etmiş olabilir. Burada kendine çıkar sağlamak için sahte bilgi satıyor. Bu şekilde sahte bilgi satma eylemine başka örneklerde verilebilir.


Ayette sahte bilgi satıcılarına aslı astarı olmayan bu tip oyunları yapanlara Kur’an dikkat çekiyor. Bu felsefeyi, bu mantığı reddediyor.*



*222. bölüm Kuran ve İslam Sorular Kur’an’dan Cevaplar 3-15. dakika







Yorumlar - Yorum Yaz
Site Haritası
Takvim