Kur'an İncelemeleri
Kasem, Yâ-Sîn Suresi 2-6
Kasem
Kasem, Yâ-Sîn Suresi 2-6
2-6.Babaları uyarılmamış, bu yüzden de kendileri duyarsız bir toplumu kendisiyle uyarasın diye en üstün, en güçlü, en şerefli, yenilmesi mümkün olmayan/ mutlak galip olanın, engin merhamet sahibinin indirdiği yasalar içeren/ bozulması engellenmiş Kur’ân kanıttır ki sen, o elçilerdensin, hiç şüphesiz sen dosdoğru bir yol üzerinesin.
İçinde iki yüklemli bir isim cümlesi ve aynı zamanda iki cevaplı bir kasem cümlesi olan bu ayet grubu, tek bir cümle halinde ifade edilmesi hâlinde daha iyi anlaşılacağına inandığımız için topluca meallendirilmiştir. Bu, ayetlerin orijinal cümle yapısına da uygundur.
Görüldüğü gibi, Ya Sin suresi, bundan evvelki Cinn suresinin devamı mahiyetindedir. Dolayısıyla, buradaki “sen” ifadesi de Cinn suresindeki “De ki!” ifadelerinin muhatabı olan peygamberimize yöneliktir.
Bu ayet grubunda birçok vurgu noktası bulunmaktadır:
KUR’AN’IN “HAKÎM” OLDUĞU VURGUSU:
Burada Kur’an’ın önemli bir özelliğine dikkat çekilmiş ve Kur’an için “ حكيم hakim” ifadesi kullanılmıştır. “Hakîm” sözcüğü mübalâğa kalıbında bir ism-i fail olup esas anlamı “çok yasa koyan” demektir. “Hakim” sözcüğü, aynı zamanda Rabbimizin sıfatlarından biri olduğu için, burada mef’ul anlamında “yasalaştırılmış, çok yasa içeren” anlamını ifade etmektedir. Bu anlam “muhkem” sözcüğünün tam karşılığıdır.
Nitekim Hud suresinin girişinde Rabbimiz şöyle buyurmuştur:
1-4.Elif/1, Lâm/30, Râ/200. Bu Kur’ân, Allah'tan başkasına kulluk etmeyin; sadece Allah'a kulluk edin diye, âyetleri,
şirk koşarak yapılan yanlışı; kendi zararlarına işi ve kargaşayı engellemek için konulmuş kanun, düstur ve ilkeler içertilmiş/bozulması engellenmiş,
bir de en iyi yasa koyan, bozulmayı iyi engelleyen/sağlam yapan, her şeyin iç yüzünü/gizli taraflarını da iyi bilen tarafından ayrıntılı olarak açıklanmış bir kitaptır: “Şüphesiz ben sizin için O'nun tarafından bir uyarıcı ve bir müjdeciyim. Ve Rabbinizden bağışlanma isteyin, sonra O'na tevbe edin ki, sizi adı konmuş bir süre sonuna kadar güzelce yararlandırsın. Ve her fazilet sahibine armağanlarını versin. Ve eğer yüz çevirirseniz, ben sizin aleyhinize olan büyük bir günün azabından korkarım. Dönüşünüz yalnızca Allah'adır. Ve O her şeye gücü yetendir.” (Hud 1-4)
Ayrıca, Âl-i Imran suresinin 7. ayetindeki “O [Allah], Kitabı sana indirendir. Ondan [o kitaptan] bir kısmı muhkem ayetlerdir. -Ki bunlar kitabın anasıdır- ...” ifadesi de Kur’an’ın muhkem ayetler içerdiğini açıkça bildirmektedir.
Bu ifadeleri iyi anlayabilmek için önce ilk kez Kamer suresinin 5. ayetinde geçmiş olan “hikmet” sözcüğünün öğrenilmiş olması gerekmektedir.
HİKMET
Ayrıntısı Kamer suresinin sonundaki “Hikmet” başlıklı ek yazımızda görülebileceği gibi, “hikmet”, zulüm ve fesadı engellemek için konulmuş olan kanun, düstur ve ilke” demektir.
MUHKEM
“محكم Muhkem” sözcüğü “hüküm içeren” demektir. Dolayısıyla “muhkem ayetler” de, içerisinde insanları kargaşadan ve zulümden engelleyen ilkelerin bulunduğu ayetler anlamına gelir. Bu ayetler açıktır, nettir ve tek bir anlam ifade ederler. Yani bu ayetlerden, ifade ettiği anlamdan başka anlam çıkarılmaz.
Demek oluyor ki; peygamberimizin Allah’ın elçisi olduğuna ve doğru yol üzerinde bulunduğuna “hakîm, muhkem, yani yasalar içeren Kur’an” kanıttır.
“Hakîm” sözcüğü Kur’an’da 97 kez yer almış olup 92 yerde Allah’ın sıfatı mahiyetinde, 5 yerde de Kur’an’ın niteliği olarak kullanılmıştır. Sözcüğün Kur’an’ın niteliği olarak kullanıldığı diğer dört ayet şunlardır:
58.İşte bu, Biz bunu sana, âyetlerden ve yasalar içeren hatırlatmalardan/ öğütlerden/ Kur’ân'dan okuyoruz. (Âl-i Imran/ 58)
1.Elif/1, Lâm/30, Râ/200. İşte bunlar, o yasalar içeren kitabın âyetleridir. (Yunus/ 1)
2-5.İşte bunlar, salâtı ikame eden [mâlî yönden ve zihinsel açıdan destek olma; toplumu aydınlatma kurumları oluşturan-ayakta tutan], zekâtı/vergiyi veren, âhirete de kesin olarak inananların ta kendileri olan güzellik-iyilik üretenler –ki işte bunlar, Rableri tarafından bir doğru yol üzeredirler. Ve onlar, kurtuluşa erecek olanların ta kendileridir– için bir doğru yol kılavuzu ve rahmet olmak üzere yasalar içeren o kitabın âyetleridir. (Lokman/ 2-5)
4.Ve şüphesiz Kur’ân, Bizim nezdimizdeki ana kitapta gerçekten çok yücedir ve yasalar içermektedir, sağlamdır/ bozulması engellenmiştir. (Zühruf/ 4)
HAKÎM KUR’AN’IN AZÎZ RAHÎM ALLAH TARAFINDAN İNDİRİLMİŞ OLDUĞU VURGUSU:
Ayette Rabbimiz, Esma-i Hüsna’sından “ العزيزAziz” ve “ الرّحيمRahîm” sıfatları ile kendisini ön plâna çıkarmıştır. “Aziz” sıfatı O’nun her şeye gücünün yettiğine, dolayısıyla da elçisine ve mesajına hainlik edenleri cezalandıracağına; “Rahîm” sıfatı da elçisine yardımcı olan ve mesajına sarılanlara çok merhamet edeceğine dikkat çekmektedir.
“HAKİM” KUR’AN’IN PEYGAMBERİMİZİN ELÇİLERDEN OLUŞUNA KANIT TEŞKİL ETTİĞİ VURGUSU:
Kendilerine tebliğ edilen Kur’an mucizesi karşısında acze düşün insanlar, Kur’an’ın peygamberimiz tarafından oluşturulamayacağını, Kur’an’ın ancak Allah’ın indirmesi olabileceğini kabullenmişler ve bu kabulden sonra Kur’an’ı kendilerine tebliğ eden kişinin Allah’ın elçisi olduğuna inanmışlardır.
Hatırlanacak olursa, Necm suresi de bu vurguyla başlamış, inmiş olan Kur’an necmleri kanıt gösterilmek suretiyle peygamberimizin sapmadığı, azmadığı ve hevasından konuşmadığı beyan edilmişti:
1.Gurup gurup inmiş âyetlerin her bir inişini kanıt gösteririm ki 2.arkadaşınız sapmamıştır, azmamıştır. 3.O, boş iğreti arzusundan da konuşmuyor. 4.Onun size söyledikleri; inen o ayet gurupları, kendisine vahyedilen vahiyden başka bir şey değildir. 5.Arkadaşınıza o konuştuklarını müthiş kuvvetleri olan, üstün akıl sahibi, egemenlik kurmuş olan öğretti. (Necm/ 1–5)
BABALARININ UYARILMAMASI SEBEBİYLE O GÜNÜN TOPLUMUNUN GAFLETTE OLDUKLARI VURGUSU:
Konumuz olan ayet grubunun son ayeti olan 6. ayette, kendisine vahyedilen “Hakim” Kur’an’ı tebliğ etmek üzere peygamberimizin elçi gönderildiği toplumun durumuna değinilmiştir. Ayete göre bu toplum, ataları (en çok on ata) uyarılmadığı için iyice gaflete dalmış, dini, imanı, Allah’ı, ahireti umursamaz olmuş bir toplumdur.
Ayetten başka anlamların çıkarılma imkânı gözükse de, aşağıdaki ayetlerin delâletiyle “ataları uyarılmamış bir toplum” anlamı tercihe şayandır.
44.Ve Biz onlara öyle ders görecekleri kitaplardan vermedik. Kendilerine senden önce bir uyarıcı göndermedik de. (Sebe/ 44)
3.Yoksa onlar, “Onu kendisi uydurdu” mu diyorlar. Tam tersi Kur’ân, kılavuzlandıkları doğru yola ulaşırlar diye, senden evvel kendilerine bir uyarıcı gelmemiş olan toplumu uyarasın diye Rabbinden gelen gerçektir. (Secde/ 3)
Burada akıllara “Allah’ın elçisi Muhammed sadece Arap toplumuna mı görevlendirildi?” sorusunun gelmesi mümkündür. Ancak orijinal metinde böyle bir kısıtlama getiren ifade bulunmamaktadır.
Bilindiği gibi Rabbimizin bu konudaki buyrukları şöyledir:
214.Ve en yakın oymağını uyar. (Şuara/ 214)
4.Ve Biz onlara, açıkça ortaya koysun diye, her peygamberi yalnız kendi toplumunun diliyle gönderdik. Artık Allah dilediğini/ dileyeni saptırır, dilediğini/ dileyeni de doğru yola iletir. Ve O, en üstün, en güçlü, en şerefli, mağlûp edilmesi mümkün olmayan/mutlak galip olandır, en iyi yasa koyan, bozulmayı iyi engelleyen/sağlam yapandır. (İbrahim/ 4)
Doğal olarak bir uyarıcı görevine kendi ailesinden, yakınlarından, halkından başlar. Yani, uyarı halkası önce uyarıcının kendi bölgesinden başlar, daha sonra genişler.
Nitekim peygamberimize uyarıya kendi oymağından başlamasını bildiren Rabbimiz, aslında onun tüm insanlığa gönderildiğine dair birçok ayet göndermiştir:
15,16.Ey Kitap Ehli! Kesinlikle, Kitap'tan gizlemiş olduğunuz şeylerin çoğunu açığa koyan, çoğundan da vazgeçen Bizim Elçimiz size geldi. Kesinlikle size, Allah'tan bir ışık ve apaçık bir Kitap geldi. Allah, o Kitabla kendi rızasına uyanları selâmet yollarına kılavuzlar. Onları Kendi bilgisi ile karanlıklardan aydınlığa çıkarır ve onları dosdoğru yola kılavuzlar. (Maide/ 15)
28.Ve Biz, seni ancak bütün insanlara müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik, velâkin insanların çoğu bilmiyorlar. (Sebe/ 28)
158.De ki: “Ey insanlar! Şüphesiz ben, göklerin ve yerin mülkü Kendisinin olan, Kendisinden başka hiçbir ilâh bulunmayan, hem dirilten hem öldüren Allah'ın, size, hepinize gönderdiği elçiyim. O hâlde kılavuzlandığınız doğru yolu bulmanız için Allah'a ve O'nun sözlerine iman eden, Ümmî; Anakentli; Mekkeli Peygamber olan Elçisi'ne iman edin ve o'na uyun.” (A’râf/ 158)
19.De ki: “Tanıklık bakımından hangi şey daha büyüktür?” De ki: “Benimle sizin aranızda Allah tanıktır. Ve sizi ve ulaşan herkesi kendisiyle uyarayım diye bana bu Kur’ân vahyolundu. Allah'la beraber gerçekten başka ilâhlar olduğuna siz gerçekten tanıklık eder misiniz?” De ki: “Ben etmem.” De ki: “O, ancak ve ancak bir tek ilâhtır ve kesinlikle ben, sizin ortak tuttuğunuz şeylerden uzağım.” (En’âm/ 19)
107.Biz, seni de ancak, âlemler için bir rahmet olarak/ rahmet için gönderdik. (Enbiya/ 107)
46,47.Ve Biz, seslendiğimiz zaman, Tûr'un yanında da değildin. Tersine senden önce kendilerine uyarıcı/peygamber gelmeyen bir toplumu uyarman için ve kendi ellerinin yaptıklarından dolayı başlarına bir fenalık geldiğinde hemen, “Rabbimiz! Ne olurdu bize bir peygamber gönderseydin de, âyetlerine uysak ve mü’minlerden olsak” diyemesinler, onlar öğüt alsınlar diye Rabbinden bir rahmet olarak… orada geçenleri sana bildirdik, seni elçi olarak gönderdik. (Kasas/ 46, 47)
İşte Kur'an
Yorumlar - Yorum Yaz