Kur'an İncelemeleri
54Hicr Suresi 78-84
Hatalı Çevrilen Ayetler
54Hicr Suresi 78-84
Hatalı Çeviri:
78. Eyke halkı da gerçekten zalim idiler.
79. Biz onlardan da intikam aldık. İkisi de (Eyke ve Medyen) açık bir yol üzerindedir.
80. Andolsun, Hicr halkı da peygamberleri yalanlamıştı.
81. Biz onlara mucizelerimizi vermiştik; fakat onlardan yüz çevirmişlerdi.
82. Onlar, dağlardan emniyet içinde kalacakları evler oyarlardı.
83. Onları da sabaha çıkarlarken o korkunç ses yakaladı.
84. Kazanmakta oldukları şeyler onlardan hiçbir zararı savmadı.
Doğru Çeviri:
78,79Eyke ashâbı222 da kesinlikle şirk koşarak yanlış; kendi zararlarına iş yapan kimselerdi de Biz kendilerinden intikam aldık/yakalayıp cezalandırmak sûretiyle adaleti yerine getirdik. İkisi de; Eyke ve Lût toplumu açık bir yol üzerindedir.
Bu ayetlerde, Şuara suresinde detaylı olarak verilen Şuayb peygamberin kıssasına değinilmektedir.
"Eyke" sözcüğünün Şuayb peygamberin ve halkının yaşadığı şehrin adı olduğu ileri sürüldüğü gibi, bunun bir beldenin adı olduğu da söylenmiştir. "el-Eyke", "sık orman" demektir. "Leyke" olarak da okunmuştur. Bu da "Mekke"ye "Bekke" demeye benzer. [Lisanü’l-Arab; c. 1, s. 298, 299 "eyk" mad.]
79. ayette "ikisi de" ifadesi kullanılmak suretiyle, Eyke’nin harabelerinin de Sodom’un harabeleri gibi Arapların gelip geçtiği yollar üzerinde bulunduğuna dikkat çekilmiştir.
Burada "zalimler" olarak nitelenen Eyke ashabının sergilediği zulümlerin ayrıntısı başka ayetlerde açıklanmıştır:
85-87Andolsun ki Biz, Medyen'e de kardeşleri Şu‘ayb'ı elçi gönderdik. Dedi ki: "Ey toplumum! Allah'a kulluk edin, sizin için O'ndan başka bir ilâh yoktur. Size Rabbinizden açık bir delil geldi: Artık ölçüyü ve tartıyı tam yapın, insanların eşyasını eksik vermeyin, düzeltildikten sonra yeryüzünde bozgunculuk yapmayın; eğer inanan kimseler iseniz, bu sizin için daha hayırlıdır! Tehdit ederek, inananları Allah yolundan alıkoyarak ve o yolun eğriliğini arayarak her yolun başında oturmayın. Düşünün ki siz az idiniz de O sizi çoğalttı. Ve bozguncuların sonunun nasıl olduğuna bir bakın! Ve eğer içinizden bir grup benimle gönderilene inanmış, bir grup da inanmamışsa, o takdirde Allah aramızda hükmedinceye kadar sabredin. Ve O, hüküm verenlerin en hayırlısıdır."
88,89Toplumundan büyüklük taslayan ileri gelenler dediler ki: "Ey Şu‘ayb! Ya seni ve seninle beraber inananları kentimizden kesinlikle çıkarırız, ya da bizim dinimize/yaşam tarzımıza dönersiniz!" Şu‘ayb, dedi ki: "İstemesek de mi! Allah bizi ondan kurtardıktan sonra tekrar sizin dininize/yaşam tarzınıza dönersek, kesinlikle Allah'a karşı yalan uydurmuş oluruz. Rabbimiz Allah'ın dilemesi dışında ona geri dönmemiz bizim için olacak şey değildir. Rabbimiz bilgisi ile her şeyi kuşatmıştır. Biz sadece Allah'a güvenip dayandık." –Ey Rabbimiz! Bizimle toplumumuz arasında hak ile hükmet. Çünkü Sen hükmedenlerin en hayırlısısın!–
90Ve o'nun toplumundan, kâfirler; Allah'ın ilâhlığını ve rabliğini bilerek reddetmiş olan ileri gelenler dediler ki: "Eğer Şu‘ayb'a uyarsanız o takdirde siz kesinlikle ziyana uğrayanlardan olursunuz." [A’raf/85-90]
185-187Onlar: "Sen, kesinlikle büyülenmişlerden birisin. Sen de bizim gibi bir beşerden başka bir şey değilsin. Biz senin kesinlikle yalancılardan biri olduğundan eminiz. Şâyet doğrulardan isen, üstümüze gökten bir parça düşürüver!" dediler. [Şuara/185-187]
91Şu‘ayb'ın toplumu dediler ki: "Ey Şu‘ayb! Biz senin söylediklerinin çoğunu iyice anlamıyoruz. Seni içimizde çok zayıf olarak görüyoruz. Eğer senin akrabaların/taraftarların olmasaydı kesinlikle seni taşa tutar öldürürdük. Ve senin bize karşı hiçbir üstün gücün/galip gelecek durumun yoktur." [Hud/91]
80Andolsun ki Hicr ashâbı da elçileri yalanladılar.
81Ve Biz, onlara âyetlerimizi/alâmetlerimizi/göstergelerimizi vermiştik de onlar, onlardan mesafeli duran kimselerdi. 82Ve onlar, dağlardan emniyetli emniyetli evler yontuyorlardı.
83,84Derken onları da sabahleyin korkunç bir çığlık yakalayıverdi. Böylece kazanmakta oldukları şeyler, kendilerinden hiçbir şeyi savmadı.
Hıcr ashabı, Salih peygamberin gönderildiği Semud kavmidir. Bu kavmin yaşadığı yer de yine Arapların gelip geçtikleri yollardan biri olan Hicaz-Şam yolu üzerindedir ve Araplar bu medeniyetin kalıntılarını o bölgeden geçtikçe görmektedirler. Bu konu Mevdudi’nin açıklamalarında şu şekilde yer almıştır:
El-Hicr, Semud kavminin başkentiydi. Kentin harabeleri, Medine'den Tebûk'a giden yol üzerinde, Medine'nin kuzey-batısında yer alan el-Ula şehri yakınlarında bulunmaktadır. Kervanlar, yolculukları sırasında orada kalmayı yasaklamıştır.
İbn Batuta, hicri sekizinci yüzyılda Mekke'ye giderken oraya uğradığında: "Kızıl dağlara oyulmuş Semud evlerini gördüm. Resimler o denli parlaktı ki, sanki kısa bir süre önce boyanmıştı. ... Onların içinde bugün bile hala çürümüş insan kemikleri bulunmaktadır" demiştir. [Mevdudi; Tefhimü’l-Kur’an]
Bir zamanlar Semud kavminin yaşadığı Hicr vadisindeki kalıntılar "Salih'in şehirleri" diye anılmaktadır. Bu kalıntılar isteyenlerce bugün de görülebilmektedir. Dikkat edilirse, Araplar hep kendilerince gayet iyi bilinen medeniyetlerin akıbetleriyle uyarılmışlardır.
80. ayette geçen "elçiler" ifadesinden ilk bakışta Semud kavmine birden fazla peygamber gönderildiği anlaşılsa da, esas anlam, bu kavmin Allah’ın peygamber gönderme sünnetini kabul etmemeleridir. Böyle olunca da Hicr ashabı tüm peygamberleri yalanlamış olmaktadır.
82. ayetteki "Ve onlar, dağlardan emniyetli emniyetli evler yontuyorlardı" ifadesinden anlaşıldığına göre, Hicr ashabının dağları yontmak suretiyle ev yapmaları, yaşadıkları bölgenin coğrafi zorunluluğundan değil, yaptıkları azgınlık, taşkınlık ve kötülüklerde kullanmak sebebiyledir. "Dağlarda ev yontmak", Hud, Şuara ve Araf surelerinde Salih peygamberin kavmi Semud'un vasfı olarak belirtilmiştir.
Semud’un azgınlıkları hakkında başka ayetlerde de açıklamalar vardır:
65Derken onlar, yaşam kaynaklarını kurutarak öldürdüler. Bunun üzerine Sâlih dedi ki: "Yurdunuzda üç gün daha yararlanın. İşte bu, yalanlanmayacak bir vaattir." [Hud/65]
17Semûd'a gelince; işte, Biz onlara doğru yolu gösterdik. Fakat onlar körlüğü doğru yol üzerine sevip tercih ettiler. Bunun üzerine kazandıkları şeyler sebebiyle alçaltıcı azabın dehşetli korkusu onları yakalayıverdi. [Fussilet/17]*
222 Ashâb-ı Eyke, “Kızıldeniz sahillerindeki Medyen kentinde yaşayan toplum”dur. Eyke, “ağaçlık, ağaçları birbirine sarmaş-dolaş olmuş bir orman” demektir. Bu toplum, iklimi son derece güzel, verimli bir arazî üzerinde yaşıyorlardı.
*İşte Kuran, Hicr Suresi
Yorumlar - Yorum Yaz